Aşk, sevgi ve heves
Sual: Aşka geçici heves, sevgiye gerçek duygu denebilir mi?
CEVAP
Sevgiyle aşk, aynı şeydir. Sevgi, gönlün zevk aldığı şeye meyletmesi demektir. Hep beraber olmayı istemek, beraber
olmaktan zevk, lezzet duymaya sevgi denir. Sevginin kuvvetli olmasına da, aşk denir. Sevginin deyim anlamı ise şöyledir:
Sevgi, hiçbir karşılık beklemeden sevgiliye tâbi olmak, Ona itaat etmek, Onun her işini güzel, her eziyetini, her iyilikten daha tatlı görmek ve Onun dostlarını dost, düşmanlarını düşman bilmektir. Buna, hubb-i fillah buğd-i fillah da denir. Burada sevgili, Allahü teâlâdır. Allah için olan sevgi değerlidir, Allah için olmayanda hayır yoktur.
Günümüzde, yanlış olarak, nefsin şehvani, hayvani arzularına, geçici hevese, aşk deniyor. Bu çok yanlıştır. Mefhumların karışmasına sebep oluyor. Eğer nefsin şehvani arzusuna heves dersek, heves çok kötüdür:
Heves rezalettir. Sevgi fazilettir.
Heves uyutmaz. Sevgi unutmaz.
Heves, akıl mantık hislerini alt üst eder. Sevgi akılla hedefe gider.
Heveste tuzaklar var. Sevgide her şey aşikâr.
Heves, gafilce işlere girişir. Sevgi yüksek menzillere erişir.
Heves, sık sevgili değiştirir. Sevgi, ayırmaz birleştirir.
Heves, iffeti giderir. Sevgi, iffet içinde erir.
Heves, uyuşturur, gizli buluşturur. Sevgi, şehveti yatıştırır.
Heves, güveni sarsar ve kandırır. Sevgi itimat kazandırır.
Heves, çiçek koklar, doyar, başka arar. Sevgi, çiçeği sular, büyütür, adam yapar.
Heves, geçer yalan olur, seni sokar yılan olur. Sevgi gerçek olur, seni arar bulur, tehlikeden korur.
Heves kısa sürer. Sevgi ömür boyu gider.
Heves aldatır, bunaltır. Sevgi aldatmaz, doğruluktan ayrılmaz
Heves kıskanır. Sevgi güvenir.
Heves parçalar. Sevgi birleştirir.
Heves kuduz açlara benzer. Sevgi şifalı ilaçlara benzer.
Heves ikiyüzlüdür, riyakârdır. Sevgi ihlâstır, güneş gibi parlar, ısıtır.
Heves ezip geçer, yeni av seçer. Sevgi onu muhafaza eder, onunla gider.
Heves kısa yatırım der. Sevginin hedefi sonsuza gider.
Heves geçicidir, seçicidir. Sevgi kalıcıdır, gönül alıcıdır.
Heves, sultanı köle eder. Aşk, köleyi sultan eder.
Hazret-i Züleyha, önce hevesi, sonra sevgisi uğruna, Hazret-i Yusuf için malını, mülkünü, güzelliğini, hatta bütün servetini feda etti. Yusuf’u gördüm diyene altın verdi. Yusuf aleyhisselamla evlendiği zaman yanına gitmedi. (Allahü teâlânın sevgisi bana yeter!) dedi. Gerçek aşka kavuştuğu anlaşıldı.
Sevginin kuvvetli olanına aşk dendiğini bildirmiştik. Allahü teâlâ da Peygamberimizi çok seviyor, yani ona âşık olmuştur. Hadis-i kudside buyuruluyor ki:
(Ey Resulüm, İbrahim peygamberi halil [dost], seni ise habib [sevilen, maşuk] edindim.) [Mevahib-i ledünniyye]
Mevlidde de, Allahü teâlâ, (Habibim sana âşık oldum) buyuruyor. Aşkı nefsin şehvani arzusu bir heves sananlar, bu ifadeyi tenkit etmek talihsizliğine düşmüşlerdir.
Bu aşk ne işe benzer?
Parlak güneşe benzer,
Aşkı olmayan gönül,
Kayaya, taşa benzer.